Gimnazjum nr 1 w Swarzędzu

doświadczeniem poznawszy zadawnione rządu naszego wady, a chcąc korzystać z pory, w jakiej się Europa znajduje i z tej dogorywającej chwili, która nas samym sobie wróciła, wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów, ceniąc drożej nad życie, nad szczęśliwość osobistą, egzystencję polityczną, niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu, którego los w ręce nasze jest powierzony, chcąc oraz na błogosławieństwo, na wdzięczność współczesnych i przyszłych pokoleń zasłużyć, mimo przeszkód, które w nas namiętności sprawować mogą dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic z największą stałością ducha, niniejszą konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy, dopóki by naród w czasie prawem przepisanym, wyraźną wolą swoją nie uznał potrzeby odmienienia w niej jakiego artykułu.

Taką Preambułą rozpoczynał się tekst opracowanej w ścisłej tajemnicy, a uchwalonej 3 maja 1791 Ustawy Rządowej normującej wszystkie sfery życia politycznego w Rzeczpospolitej; osłabiała pozycję magnaterii, przyznawała prawo wyborcze mieszczanom, znosiła liberum veto, gwarantowała prawo ustawodawcze sejmowi, wprowadzała prawo dziedziczenia tronu i osobistej odpowiedzialności monarchy. Jak na tamte czasy była nowoczesna, przygotowywała grunt pod nowe reformy i co równie ważne - była pierwszą w Europie ustawą zasadniczą.
Mimo oficjalnego wejścia w życie nowego prawa 5 maja 1791 nie było ono respektowane przez konserwatywną magnaterię - w wyniku działań konfederacji targowickiej w połowie 1792r. zostało unieważnione.

O tym, w jak niezwykłych okolicznościach powstawał dokument, możecie przeczytać na stronie Muzeum Historii Polski - tutaj.
Jak wyglądała - zobaczysz tutaj.